TÜBİTAK 2237-A
Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Öğrencilerine Yönelik Dezavantajlı Çocuk ve Ergenlerle Psikolojik Danışma ve Rehberlik Uygulamaları Eğitimi
28-29-30 Nisan 2025

Etkinlik Amacı ve Kapsamı

Amaç

Bu etkinliğin amacı rehberlik ve psikolojik danışmanlık ana bilim dalı öğrencilerinin dezavantajlı çocuk ve ergenlere karşı kullanabileceği psikolojik danışma ve rehberlik alan becerilerini geliştirmektir. Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) Rehberlik ve Psiklojik Danışmanlık ana bilim dalı lisans programında uygulamalı ders olarak Topluma Hizmet Uygulamaları (2 saat), Psikolojik Testler (2 saat), Psikolojik Danışma Becerileri (2 saat), Mesleki Rehberlik Uygulamaları (2 saat), Bireyle Psikolojik Danışma Uygulamaları 1 (2 saat), Bireyle Psikolojik Danışma Uygulamaları 2 (2 saat), Okullarda RPD Uygulamları 1 (6 saat) ve Okullarda RPD Uygulamları 2 (6 saat) derslerini belirlemiştir. İlgili programda alan eğitimi seçmeli dersleri de teorik olarak yer almıştır (YÖK, 2018). Bu dersler psikolojik danışmanların gelişimine büyük bir katkı sağlarken farklı gruplarla çalışmak için yeterli düzeyde görülmemektedir. Psikolojik danışmanların meslek yaşamları içerisinde sıklıkla karşılaştıkları gruplar arasında dezavantajlı çocuk ve ergenler yer almaktadır. Dezvantajlı çocuk ve ergenler, suça sürüklenmiş, suç mağduru, bağımlı veya bağımlılık riski olan, tek ebeveynli, otizm spektrum bozukluğu olan, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan, göçmen, akran zorbalığına uğrayan ve travmatik yaşantısı olan kişiler olarak sınıflandırılabilir. Rehberlik ve psikolojik danışmanlık lisans mezunlarının büyük bir bölümü Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda görev yapmaktadır. Dezvantajlı çocuklar bu okullarda mecburi eğitim öğretim hizmetlerini tamamlamak zorunda olduğundan çocuk ve ergenlerin yaşadığı farklı sorunlar ile mücadele sürecinde okul psikolojik danışmanların rolü fazlasıyla önemlidir. Okul psikolojik danışmanlarının dezavantajlı çocuk ve ergenlerle çalışmak için normal gelişim gösteren çocuk ve ergenlerden farklı becerileri sahip olmaları gerekmektedir.

Bunun yanı sıra Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı Aile ve Toplum Hizmetleri, Çocuk Hizmetleri, Kadın Hizmetleri, Engelli ve Yaşlı Hizmetlerinde çalışan psikolojik danışmanlarda sıklıkla ihaml veya istismara uğrama konusunda risk grubuda bulanan, ihmal veya istismara uğramış, suç mağduru veya suça sürüklenmiş çocuk ve ergenlerle çalışmaktadırlar. Yukarıdaki bölümde belirtilen derslerin geneli ne yazık ki psikolojik danışmanların bu gruplarla çalışmaları için gerekli becerileri kazanmaları için yeterli görünmemektedir. Adalet Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı bünyesinde çalışan psikolojik danışmanlar için de benzer durumlar söz konusudur.

Planlanan eğitim, suça sürüklenmiş, suç mağduru, bağımlı veya bağımlılık riski olan, tek ebeveynli, otizm spektrum bozukluğu olan, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan, göçmen, akran zorbalığına uğrayan ve travmatik yaşantısı olan çocuk ve ergenlerle çalışma ihtimali olan psikolojik danışman adaylarının becerilerini geliştirmek amacıyla uygulanacaktır. Program ilk bölümünde çocuk ve ergenlerle psikoterapötik görüşme becerilerine, son bölümünde ise bu tür dezavantajlı çocuk ve ergenler ile çalışan psikolojik danışmanların kendi ruh sağlıklarını koruyabilmeleri için ikincil travma ve tükenmişlik ile baş etme konusuna yer verilecektir.

Kapsam

Planlanan eğitimin kapsamı psikolojik danışmanların çalıştıkları kurumlarda muhatap olacakları dezavantajlı çocuk ve ergenlerin özelliklerine göre belirlenmiştir. Belirlenen ilk grup suç mağduru ve suça sürüklenmiş çocuklardır.Planlanan eğitimin ilk oturumu çocuk ve ergenlerle psikoterapitik görüşme konusunu, son oturumu ise ikincil travma ve tükenmişlik konusunu ele almaktadır. Bunun nedeni çocuk ve ergenlerle çalışacak olan psikolojik danışmanların temel psikolojik danışma ve rehberlik eğitimi yanında çocuk ve ergenlerle psikoteraoötik görüşme becerilerinin de gerekliliğidir. Dezavantajlı gruplarla çalışan psikolojik danışmanların ikincil travma ve tükenmişlik yaşama riskleri fazladır. Bu gruplarla çalışma yapmak isteyen psikolojik danışmanların kendi psikolojik sağlamlıklarını da korumaları gerekmektedir. Bu nedenle bu iki konu da ilgili eğitime eklenmiştir.

Eğitim programı sonunda katılımcılar aşağıdaki yeteneklere sahip olabilecektir:

1. Çocuk ve ergenlerle psikoterapötik görüşme yapabilir.
2. Suça sürüklenmiş ve suç mağduru çocuk ve ergenlere yönelik psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerini planlar ve uygular.
3. Bağımlı ergenlere yönelik psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerini planlar ve uygular.
4. Tek ebeveynli çocuk ve ergenlere yönelik psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerini planlar ve uygular.
5. Otizm spektrum bozukluğu olan çocuk ve ergenlere yönelik psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerini planlar ve uygular.
6. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocuk ve ergenlere yönelik psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerini planlar ve uygular.
7. Öğrenme güçlüğü yaşayan çocuk ve ergenlere yönelik psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerini planlar ve uygular.
8. Göçmen veya mülteci çocuk ve ergenlere yönelik psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerini planlar ve uygular.
9. Akran zorbalığı yaşayan çocuk ve ergenlere yönelik psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerini planlar ve uygular.
10. Travmatik yaşantısı olan çocuk ve ergenlere yönelik psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerini planlar ve uygular.
11. Dezavatanjlı çocuklarla çalışırken ikincil travma ve tükenmişlik yaşamamak için alacağı önlemleri bilir ve uygular.

Eğitimler Necmettin Erbakan Üniversitesi (2 profesör), Sakarya Üniversitesi (2 profesör, 1 doktor), Burdur Mehmet Akif Üniversitesi (1 profesör), Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi (2 doçent) , Kırıkkale Üniversitesi (1 doçent), Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi (1 Öğretim Görevlisi doktor), Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi (1 doktor öğretim üyesi), Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi (1 öğretim görevlisi) ve Bayburt Üniversitesi (1 doçent, 4 doktor öğretim üyesi) olmak üzere 9 farklı üniversite bünyesinde görev yapan öğretim üyeleri ve elemanları tarafından verilecektir. Eğitimi verecek öğretim üyeleri ve elemanları, ilgili üniversitelerin Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Özel Eğitim ve Sosyal Hizmet bölümünlerinde çalışmaktadır. Etkinliğin amacı ve kapsamına uygun deneyimli bir eğitmen grubu oluşturulmuştur. Proje yürütücüsü ve düzenleme kurulu tüm oturumlara katılarak öğrenciler ile eğitimciler arasındaki koordinasyonu sağlayacaktır. Eğitim kapsamında tercih edilecek katılımcı niteliği 4. Sınıf Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümü öğrencileri olacaktır. Eğitime Bayburt Üniversitesinden 15, diğer üniversitelerden 5 öğrencinin katılması planlanmaktadır.

Etkinlik Yeri ve Programı

Etkinlik 3 gün boyunca Bayburt Üniversitesi Eğitim fakültesi 216 nolu derslikte yüz yüze ve çevirimiçi olarak gerçekleştirilecektir. Çevrim içi eğitimler için microsoft teams sistemi kullanılacaktır.

Farklı illerden katılacak konuklara, Bayburt Üniversitesi Konuk Evi etkinlik süresince konforlu ve güvenli bir konaklama deneyimi sunacaktır. Odalar, özenle temizlenmiş ve düzenlenmiş olup, etkinlik katılımcılarının konaklama ihtiyaçları bütçe dahilinde TÜBİTAK tarafından karşılayacaktır.

Farklı illerden gelecek katılımcılar ve eğitimcilerin konaklama/iaşe ve yol ücretleri proje bütçesi dahilinde TÜBİTAK tarafından proje bütçesinden karşılanacaktır.

Etkinlik Programı için tıklayınız...