Amaç
Afet ve acil durumlar ile insani yardım faaliyetleri kapsamında sunulan sağlık hizmetlerinin yurt içi ve yurt dışında kaliteli, etkin ve verimli olarak yürütülmesini planlamak ve sağlamak amacıyla zarar azaltma, hazırlık, erken uyarı, müdahale ve iyileştirme evrelerine ait faaliyetlerin gerçekleştirilmesine, sevk ve idaresine, ilgili tüm kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonun sağlanmasına dair usul ve esasların belirlenmesi ve bunların aktarılması son derece önemlidir. Afet anında ve sonrasında bireylere ulaştırılacak olan yardımların neler olduğu ve nasıl uygulandığı hakkında eğitim düzenlenerek bu konuda farkındalığın artması ve olası eksikliklerin fark edilmesi amaçlanmaktadır. Deprem sonrası yardım ve kurtarma çalışmaları büyük ölçüde yaşam kurtarma, canlıların rehabilitasyonu, bina ve alt yapı hizmetlerinin onarılmasına yöneliktir. Oysa deprem, fiziksel yıkım ve ölüme yol açmanın yanı sıra yaşamda kalanlar için ciddi psikolojik sorunlar yaratabilen bir doğal felaketidir. Deprem deneyimi ile psikolojik gerilim ve özellikle travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gelişimi sorunları ilişkilendirilmiştir. Deprem mağdurlarının, kaygı, korku ve TSSB bulgularını azaltmada yararlı olduğu bilinen psikolojik tedavilerden yararlanması sağlanmalıdır. Bu yaklaşım, mağdurların gelecekte karşılaşabilecekleri depremler için de psikolojik olarak daha hazırlıklı ve dirençli olmalarını sağlayacaktır. Afetler, toplumları sosyoekonomik, sağlık ve psikolojik alanlar olmak üzere farklı boyutlarda etkilemektedir. Afetler sonucunda bireylerin yaşadığı psikolojik travmalar nedeniyle, hayatları büyük ölçüde olumsuz etkilenmektedir. Gerçekleşen bu sorunlar sonrasında gerekli psikolojik destek sağlanmadığında bireyler ruh sağlığı konusunda daha ağır tablolarla karşımıza çıkmaktadır. Bu konuda toplumsal farkındalığın yetersizliği ve afetin önlenemez psikolojik sonuçlarından doğan ihtiyaç bu konuda uzmanlaşmayı ve toplumsal desteğin gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Altı Şubat Kahramanmaraş depremlerinin şiddeti, geniş alana yayılması ve insan kaynaklı boyutunun da olması bu afeti neredeyse tüm ülkeyi etkisi altına alan kitlesel bir travma haline getirmiştir. Ayrıca afeti yaşayan bireylerin yanı sıra bölgeye yardım için giden kurtarma ve sağlık çalışanlarında da ruhsal sorunlar gözlemlenebileceği unutulmamalıdır. Bu etkinlikte afet psikolojisi genel hatlarıyla ele alınarak, bu konuda neler yapılabileceği konusu üzerinde durulması amaçlanmaktadır.
Dünya, son otuz yılda büyük bir doğal afet yükü ile karşı karşıya kalmış ve halk sağlığı açısından acil durumlar yaşamıştır. Doğal afetler, potansiyel olarak bulaşıcı hastalıkların kolayca bulaşması için ideal bir senaryodur. Doğal afetler sonrasında ortaya çıkan bulaşıcı hastalıklar genellikle altyapının tahrip olmasından kaynaklanmaktadır. Halk sağlığı açısından alınan önlemlerin aksaması durumunda afetlerin uzun süreli salgın hastalıklar gibi ikincil etkileri ortaya çıkmaktadır. Bu sonuçların önlenmesi için afetlerden sonra nasıl bir yol izlenmesinin gerekli olduğu tartışılacaktır. Ayrıca bu çalışma da afet lojistiğinde yapay zekâ kullanım alanları ve lojistik sektöründeki yapay zekâ teknolojisi alanının ekonomik katkılarını sunmak amaçlanmaktadır. Akıllı yollarda, akıllı araçlarla ürünün sevkiyatı yapay zekâ teknolojisinin afet lojistiğinde kullanılması depo otomasyon sisteminde gereksiz harcamaları önlemekte bireylerin kişisel bilgilerin iletilmesi ile kalp, şeker, tansiyon gibi kronik rahatsızlıklara bağlı ölümlerin azalmasına sebep olmaktadır. Lojistik desteğin yapay zekâ teknolojisi ile güncellenmesi mal ve can kaybını önlemekte ülkelerin ekonomik kayıplarının önüne geçmektedir. Bu konuda yapılan son çalışmalar ve eklemelerin tartışılması amaçlanmaktadır. Kesintisiz hizmet sunan, acil yardım ve hayat kurtarma rollerini yerine getiren hastaneler; hasta bakımı, tıbbi destek ve kurumsal destek etkinlikleri ile afetlerde aktif role sahiptirler. Hastane çalışanlarının, afetlere karşı alınan önlemler, iş akışları ve ilgili sorumluları, kendi sorumlulukları gibi konularda eğitilmesi ve düzenli aralıklarla afet tatbikatlarının yapılması da oldukça önemlidir.
Afetler gibi olağanüstü durumlarda afetten etkilenen bireylerin fizyolojik ve psikolojik her türlü olumsuzluklarının giderilmesi için beslenme hizmeti oldukça önemlidir. Beslenme hizmeti sağlanırken bireylerin yaşına, cinsiyetine, sahip oldukları rahatsızlıklara dikkat edilmeli ve planlama ona göre yapılmalıdır. Afet durumundan bireylerin etkilenme derecelerinin farklı olduğu göz önünde bulundurularak hassas grupların beslenmesine gereken önem verilmelidir. Beslenme hizmeti sağlanırken temiz ve güvenilir gıdaların kullanılması da oldukça önemlidir. Gıdaların temiz ve güvenilir olmaması durumunda birçok salgın durumu ortaya çıkabilmektedir. Afet durumlarında beslenme hizmeti belirli planlamalar, kontroller ve düzenlemeler ile görevli kişiler tarafından titizlikle sağlanmalıdır. Afet durumu oluşmadan önce, görevlendirilen kuruluşlar tarafından her türlü hazırlıklar yapılmalı ve herhangi bir afet durumuna karşı hazırlıklı olunmalıdır. Afet durumlarında yeterli beslenme hizmetinin sağlanamaması bütün afetzedelerin, özellikle hassas grupların afetten etkilenme derecelerinin artmasına sebebiyet verecektir. Planlanan bu etkinlikler afet ve sağlık özelinde güncel konular ele alınarak, afet sonrasında oluşabilecek sağlık sorunlarını en aza indirmek için alınabilecek önlemleri ve uygulanabilecek politika, strateji ve yöntemler incelenecektir. İlgili konularda alanında uzmanlar tarafından öğrencilerinin bilinç düzeyinin artırılması amaçlanmaktadır. Dolayısıyla bu proje önerisi, Birleşmiş Milletler Kalkınma Hedefleri arasında yer alan sağlıklı ve kaliteli yaşam ve nitelikli eğitim hedef başlıkları ile uyumludur.
Kapsam
Bu etkinlik kapsamında, afet anında ve sonrasında acil sağlık hizmetlerinin nasıl yönetildiğine dair stratejiler ve uygulamalar, afetlerin bireylerin ve toplulukların zihinsel sağlığı üzerindeki etkileri ve psikolojik destek yöntemleri, doğal afetlerin halk sağlığı üzerindeki etkileri, afet durumlarında sağlık hizmetlerini desteklemek için kullanılan teknolojik çözümler, yenilikler ve afet sonrasında normal ve hassas grupların beslenme yönetimi konularının derinlemesine incelenmesi gibi konulara değinilecektir. Bu kapsamda bu eğitim programı, güncel bilgi ve yaklaşımlara ihtiyaç duyan öğrencilere alanında uzman kişiler tarafından teorik olarak online eğitim yöntemiyle gerçekleştirilecektir. Program süresi toplam 22 saat, 3 gün olarak planlanmıştır.
Belirtilen amaç ve kapsam çerçevesinde:
Etkinliğin yürütücüsü, Bayburt Üniversitesi Acil Yardım ve Afet Yönetimi Bölümünde görev almaktadır. Bu etkinlikteki rolü, bu alanda uzmanlaşmış ve geniş deneyime sahip eğitmenleri bir araya getirmektir. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Giresun Üniversitesi, Gümüşhane Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi, Mardin Artuklu Üniversitesi, Trabzon Üniversitesi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Bayburt Üniversitesi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Kahramanmaraş İl Sağlık Müdürlüğü ve UMKE Trabzon’dan oluşan eğitmenler, alanlarında uzman ve deneyimli kişilerdir.
Etkinlik 3 gün boyunca Bayburt Üniversitesi Prof. Dr. Gökhan BUDAK Konferans Salonunda yüz yüze gerçekleştirilecektir. Salon, geniş kapasitesi, modern teknolojik altyapısı ve konforlu oturma düzeni ile etkinliklerin başarıyla gerçekleştirilmesine olanak sağlayacaktır.
Farklı illerden katılacak konuklara, Bayburt Üniversitesi Konuk Evi etkinlik süresince konforlu ve güvenli bir konaklama deneyimi sunacaktır. Odalar, özenle temizlenmiş ve düzenlenmiş olup, etkinlik katılımcılarının konaklama ihtiyaçları bütçe dahilinde TÜBİTAK tarafından karşılayacaktır.
Farklı illerden gelecek katılımcılar ve eğitimcilerin konaklama ihtiyacı için Bayburt Üniversitesi Konuk Evi kullanılacaktır. Konaklama gideri talepleri bütçe sınırlamaları çerçevesinde değerlendirilecek ve etkinlik süresince katılımcıların konforlu bir konaklama deneyimi yaşamaları sağlanacaktır.
Etkinlik Programı için tıklayınız...
Projenin hedef kitlesini, afet anında ve sonrasında acil sağlık hizmetlerinin nasıl yönetildiğine dair stratejiler ve uygulamalar konularında bilgi ve beceri sahibi olmayı hedefleyen; ön lisans, lisans, yüksek lisans veya doktora öğrencileri için özel olarak tasarlanmıştır. Temel amacı, katılımcıları afetlere karşı hazırlıklı ve dayanıklı bir toplum oluşturma yolunda ilerlemelerine destek olmak için afet yönetimi konusundaki farkındalıklarını artırmaktır. Bir bölümden en fazla 5 katılımcı olmak koşuluyla toplam 50 katılımcı etkinliğe kabul edilecektir.
Hedef kitlenin belirlenmesinde;
Önceden belirtilen kriterlere uyan 50'tan fazla başvurunun olması durumunda, aşağıdaki kanıta dayalı puanlama sistemini kullanarak katılımcılar sıralanacaktır:
Katılımcı seçiminde puanların eşit olması durumunda, katılım ölçütleri göz önünde bulundurularak kura yöntemine başvurulacaktır. Etkinlik sürecinde olası katılımcı kayıplarına karşı, yedek katılımcılar da belirlenecektir.
Katılımcı başvuruları, web sitesinde bulunan başvuru formu üzerinden de alınacaktır. Belirlenen katılımcılara etkinlikten 15 gün önce ulaşarak katılım durumları teyit edilecektir. Katılımcı belirleme süreci, proje yürütücüsü koordinatörlüğünde yardımcı personeller tarafından gerçekleştirilecektir.
Etkinliğe katılmak için aşağıda yer alan katılım linkinden başvuru formu doldurulmalıdır. Süreçte merak ettiğiniz veya desteğe ihtiyaç duydunuz konular hakkında Arş. Gör. Emre AKGÜN (emreakgun@bayburt.edu.tr) ve Arş. Gör. Esra GÜNAY’a (esragunay@bayburt.edu.tr) e-mail üzerinden ulaşabilirsiniz.
 |
 |
|
|